Van onze scheidsrechters commissie (December 2021)

In de voorgaande nieuwsbrieven heb ik u de problematiek van de scheidsrechters aanstellingen onder de aandacht gebracht. Deze problematiek heeft onze constante aandacht en dat het anderen ook bezig houdt dat mag inmiddels wel duidelijk zijn.

Zo viel mijn oog afgelopen week op een stuk dat geplaatst was in het ED van 5-12-2021

Groot tekort aan amateurscheidsrechters: ‘Waarom zou je je wekelijks laten uitschelden door 22 man?’ (Bron ED 5-12-2021)

Het mag duidelijk zijn dat deze koptekst niets te wensen over liet en mij alleen maar nieuwsgierig maakte. Daarom hier maar eens “ingedoken” en onderstaand geef ik u een korte samenvatting van de inhoud, waar nodig en mogelijk aangepast naar de situatie bij DZC`68.

Het aantal scheidsrechters in het amateurvoetbal is naar een problematisch niveau gedaald. Sommige wedstrijden moeten zelfs afgelast worden door het ontbreken van een leidsman. De toenemende agressie jegens de man met de fluit is een veelgehoorde oorzaak.

Het amateurvoetbal telde in 2016 circa 34.000 scheidsrechters, nu zijn dat er ruim 30.000. Hiervan zijn circa 27.000 KNVB-leden actief als clubarbiter en 3.500 geregistreerd als bondsofficial.

Verschil tussen de twee is het soort wedstrijden dat ze fluiten. KNVB-scheidsrechters leiden de ontmoetingen in de A-categorie en een scheids van de club doet dat voor de meeste andere wedstrijden. Met 32.000 duels per speelweekend is dat een gigantische operatie, waaruit ook meteen de uitdaging blijkt: structureel komt het amateurvoetbal nu al tussen de 1.000 en 1.500 arbiters tekort.

Het afgelopen jaar zijn er in district Oost 137 KNVB-scheidsrechters gestopt. Ook bij DZC’68 is er een terugloop in het aantal clubscheidsrechters te zien. Voorheen hadden wij 50 clubscheidsrechters, maar inmiddels zijn er 10 afgevallen en dat is 20% van onze vrijwillige scheidsrechters!

 

“Oorzaak?

Deels het resultaat van anderhalf jaar corona, waarin scheidsrechters wel uitstroomden, maar niet binnenkwamen, omdat het fysiek volgen van lessen hiervoor niet was toegestaan, en deels het gebrek aan beleid bij clubbesturen voor het werven, opleiden en begeleiden van scheidsrechters, want daar begint het, iedere KNVB-official is als clubscheids begonnen.

Toch wordt de oorzaak van het tekort aan scheidsrechters niet zelden in de verkeerde hoek van het voetbal gezocht. Alsof het fluiten van een wedstrijd door de emoties op het veld minder aantrekkelijk zou zijn. Niets is minder waar. Natuurlijk zijn er incidenten, ook nu weer, dat wordt keihard aangepakt, maar het overgrote deel van alle wedstrijden verloopt plezierig. Zelfs het beeld dat in het voetbal heerst over een scheids - een gemankeerde voetballer – blijkt voor aanstormende scheidsrechters geen belemmering. Sterker nog; volgens Werner ter Avest, hoofd arbitrage- en bestuurszaken bij de KNVB, is dat een kans: “Clubtrainers zouden veel meer bij de selectie van scheidsrechters betrokken moeten worden door talent eruit te pikken. Zij kunnen invloed uitoefenen op spelers en met ze meedenken of het een geschikte rol voor ze kan zijn.”

Goed, zijn we gelijk bij de grootste uitdaging. Veel clubs hebben weliswaar een scheidsrechtercoördinator aangewezen, maar in de praktijk komt die rol vooral neer op het compleet krijgen van de lijsten op vrijdagmiddag. Van echt beleid, zoals die er is voor de jeugd, accommodatie, sponsors en vrijwilligers, is nagenoeg geen sprake. Slechts 100 van de ruim 3.000 verenigingen heeft het ARAG Fair Play Certificaat, een bewijs dat je het als club goed voor elkaar hebt. Denk aan CSV’28 uit Zwolle. Hun clubscheidsrechters fluiten nu zelfs wedstrijden van de jeugdteams bij PEC Zwolle. Met trots wordt dat uitgedragen. Net als iedere keer, wanneer één van hun clubscheidsrechters KNVB-official wordt.” (Bron: KNVB; column Jan Dirk van der Zee, directeur amateurvoetbal”)

In het voornoemde stuk van het ED stond ook vermeldt dat diverse verenigingen in West-Brabant” als volgt te werk gaan:

“Iedere jeugdspeler van 13 jaar doet bij ons een cursus om bij de pupillen te mogen fluiten. Daarna mogen ze zelf kiezen of ze doorgaan. Er zijn er best wat die dat doen. Op deze manier heb je een heleboel mensen binnen je club rondlopen die de basis hebben om een wedstrijd te leiden.” (Bron ED 5-12-2021).

Ook bij DZC’68 zijn wij wekelijks aan het puzzelen om iedere wedstrijd van een scheidsrechter in opleiding of een opgeleide scheidsrechter te voorzien. Dat lukt niet altijd. Je blijft immers afhankelijk van de mogelijkheden die onze vrijwillige scheidsrechters hebben en soms gooien blessures of andere zaken roet in het eten, waardoor teams zelf moeten fluiten.

Ik ben een paar maanden geleden bedreigd. Een speler maakte in de kantine een schietbewe­ging naar mij met zijn hand en zei dat ik ‘de rest van mijn leven over mijn schouder moest kijken’ (Bron ED 5-12-2021)

Zo erg als bovenstaand wordt aangegeven is mij bij DZC ’68 nog niet ter ore gekomen. Dat het niet altijd loopt zoals wij zouden willen, dat mag geen geheim zijn.

 

Agressie

Waar het door komt, daar verschillen de meningen over. De KNVB beweert dat het niet aan de emoties ligt, maar daar wordt verschillend over gedacht.. 

Niet alleen binnen de lijnen, maar ook vanuit de dug-out of achter de omheining maken scheidsrechters agressie mee. ,,Waarom zou je je wekelijks laten uitschelden door 22 man?’. Het valt op dat het voornamelijk bij de clubscheidsrechters op de lagere niveaus raak is.

Verschillende regio’s hebben een Centrale Organisatie van Voetbal Scheidsrechters (COVS), waar de belangen van scheidsrechters behartigd worden en arbiters contact hebben met elkaar. Ook Doetinchem & Omstreken heeft een COVS, de SDO. De daarbij aangesloten scheidsrechters fluiten allemaal op hoger niveau. Ook zij hebben wel eens met agressie te maken en kennen de voorbeelden van vooral clubscheidsrechters wel. Zij zijn immers ook als verenigingsscheidsrechter begonnen en komen regelmatig bij hun eigen cluppie aanlopen, waar zij dan hun collega scheidsrechters spreken.

Ik denk dat wij te maken hebben met een algemene tendens is in de maatschappij. ,,Kijk naar de demonstranten tegenover de politie. Vroeger hadden mensen respect voor de agent en spelers voor de scheidsrechter. Daar keek je tegenop, je hield je mondje dicht.’’

Nu worden soms scheidsrechters opgewacht en je merkt ook dat lontjes steeds korter worden.

Een jammerlijke ontwikkeling, die wij met zijn allen een halt toe moeten roepen.

Toch genieten de meeste (club)scheidsrechters wekelijks van hun hobby. Zij vinden het managen van een wedstrijd heel mooi en je leert er ook van. Als scheidsrechter probeer je de wedstrijd zo goed mogelijk te managen en tot een goed einde te brengen. Als je dan na afloop een oprecht bedankje krijgt van spelers en officials, dan geniet je daar van.

De toenemende agressie is denk ik ook een van de hoofdoorzaken voor het tekort aan (club)scheidsrechters. Van een collega scheidsrechter hoorde ik laatst het verhaal dat zich bij hem een jongen had gemeld die wel interesse had om scheidsrechter te worden. Deze collage – waar die jongen toen bij kwam kijken - leidde toen een enorme zeikwedstrijd, waarin hij continu commentaar kreeg. Nou, deze jongen is toen maar iets anders met zijn vrije tijd gaan doen.

Deze collega vindt het mooi om een wedstrijd in goede banen te leiden. Ook hij heeft de afgelopen jaren weleens getwijfeld. ,,Het kost best veel tijd, vanaf de voorbereiding totdat je weer thuis bent als scheidsrechter. En als je dan alleen maar commentaar krijgt, zakt het plezier wel weg. In het begin werd er naar je geluisterd, de laatste jaren lijkt het steeds normaler dat mensen tegen de scheids schelden. Je kunt soms echt niks goed doen. Dan begin je ook aan jezelf te twijfelen.’’

Deze collega gaf overigens aan er zelf niet aan te denken om te stoppen, ondanks de eerder genoemde incidenten. ,,Ik laat me niet intimideren. Ik heb een kantoorbaan en dit is mijn manier om fit te blijven. Ik vind bij veel verenigingen de sfeer na afloop in de kantine ook gezellig.’’

Vrijwilligers vinden is een enorme opgave. Daarom heeft de scheidsrechterscommissie van DZC’68 in samenwerking met het bestuur een arbitrageplan opgesteld, waarin de hoofddoelstelling is om iedere wedstrijd van een scheidsrechter in opleiding of een opgeleide scheidsrechter te voorzien.

Dat is een heel karwei. Wekelijks zet “onze” Bianca zich in om dit voor elkaar te krijgen, maar zoals gezegd blessures of andere zaken gooien soms roet in het eten, waardoor teams zelf moeten fluiten. Iedere week moeten wij een aantal (senioren)elftallen vragen om hun eigen wedstrijd te fluiten. Dat is lastig. Zij komen om te voetballen, niet om te fluiten. Je merkt dat er weinig aanwas is. De ouderen stoppen, de jeugd staat niet op. Ook al bieden wij ze aan een opleiding te volgen. Iedereen heeft het tegenwoordig druk.

“Zonder respect geen voetbal”

Er zijn verenigingen die spelers verplichten een pupillenwedstrijd te fluiten als ze geel gepakt hebben in hun wedstrijd. Bij andere verenigingen moeten vaders het duel van hun kind leiden. Maar wat doe je dan als je zoon neergehaald wordt? Wie is de onafhankelijke scheidsrechter?

De andere kant

Incidenten lijken zich vooral voor te doen op lager niveau, daar waar clubscheidsrechters fluiten.

Een andere collega scheidsrechter gaf aan dat hij ieder weekend weer geniet. Hij baalt ervan dat hij niet eerder is begonnen.  Hij vindt het fantastisch om te doen. Hij houdt van voetbal, is sportief en sociaal bezig en kan een heel positieve stempel op een wedstrijd drukken. Hij leert veel op persoonlijk vlak, bijvoorbeeld over leiderschap, omgaan met weerstand en impopulaire beslissingen nemen.

Hij krijgt regelmatig complimenten bij wedstrijden die hij fluit. “Ja, soms reageren spelers emotioneel. Maar zo was ik zelf ook. Dat hoort bij de sport en vind ik juist wel mooi. Het gaat erom hoe je daarop reageert. En dat je zelf ook groot genoeg bent om fouten toe te geven. Daar leer je alleen maar van.’’

Deze collega gaf aan dat hij veel respect heeft voor clubscheidsrechters. Hij benijdt hun niet. “Zij hebben de schijn van subjectiviteit vooraf al tegen.”

Deze collega ziet het tekort ook en komt met verschillende oplossingen. De meest gehoorde is: laat spelers zelf maar eens ervaren hoe moeilijk het is om een wedstrijd te leiden. Hij heeft als voetballer ook heel veel gele kaarten gekregen, omdat hij liep te zeiken op de scheidsrechter. Toen hij het zelf ging doen, merkte hij pas hoe lastig het is. Hij gaf nog aan: “Je moet in een split second een beslissing nemen. Voer eenzelfde systeem als bij hockey in: laat iedere jeugdspeler eens een wedstrijd fluiten. Dan komt de waardering voor het vak vanzelf.”

EN DAAROM MAKEN WIJ ONS DRUK OM SCHEIDSRECHTERS TE WERVEN, ZODAT WIJ IN DE TOEKOMST WEER GENOEG VRIJWILLEGE (CLUB)SCHEIDSRECHTERS HEBBEN!

Met dank aan:

KNVB; column Jan Dirk van der Zee, directeur amateurvoetbal (Bron)
ED 5-12-2021 (Bron)

Cursussen.

De Scheidsrechtersvereniging Doetinchem en Omstreken is weer begonnen met het voorbereiden en inventariseren van de cursussen die – zoals inmiddels bekend mag zijn – gehouden gaan worden in het clubgebouw van de SDO aan de Bezelhorst in Doetinchem. Dit najaar gaan we de nog niet afgeronde cursussen voltooien.

Planning en start voor de cursus Verenigingsscheidsrechter en de cursus SO3 staat gepland voor januari 2022.
Bent u geïnteresseerd of heeft u vragen, dan kunt u dit laten weten via de mail: ab@covsdoetinchem.nl